Chrześcijańska nauka o rodzinie
1. W jaki sposób najpewniej z poganina uczynić chrześcijanina? – pytał św. Klemens Aleksandryjski, i odpowiadał: umieścić go na pewien czas w rodzinie prawdziwie chrześcijańskiej. Mimo upływu wieków słowa te nadal pozostają aktualne. Rodzi się jednak inne pytanie, dotyczące rozumienia rodziny „prawdziwie chrześcijańskiej”. Czym jest? Jak ją uformować?
2. Jan Paweł II w dokumencie poświęconym rodzinie apelował: „Rodzino «stań
się» tym, czym «jesteś»!” i wyjaśniał: „W zamyśle Boga Stworzyciela i
Odkupiciela rodzina odkrywa nie tylko swoją «tożsamość», to, czym «jest», ale
również swoje «posłannictwo», to, co może i powinna «czynić» (Familiaris
Consortio, 17). Katechizm Kościoła Katolickiego tłumaczy, że „wspólnota
małżeńska jest ustanowiona przez zgodę małżonków. Małżeństwo i rodzina są
ukierunkowane na dobro małżonków oraz prokreację i wychowanie dzieci. Miłość
małżonków i przekazywanie życia dzieciom ustanawiają między członkami tej samej
rodziny związki osobowe i podstawowy zakres odpowiedzialności” (KKK 2201).
Nauka Katechizmu jest jasna: stwarzając mężczyznę i kobietę, Bóg ustanowił
ludzką rodzinę, a jej członkowie są równi w godności (KKK 2203). Rodzina
chrześcijańska powstająca przez sakrament małżeństwa nabiera szczególnego
znaczenia. W niej najpełniej może się zrealizować Kościół Chrystusowy, stąd
Sobór Watykański II nazywa ją „Kościołem domowym”. Tę prawdę wyjaśnia Katechizm
Kościoła Katolickiego: „Rodzina chrześcijańska jest wspólnotą osób, znakiem i
obrazem komunii Ojca i Syna w Duchu Świętym. Jej działanie w dziedzinie
prokreacji i wychowania jest odbiciem stwórczego dzieła Ojca” (KKK 2205).
Rodzina ukształtowana po chrześcijańsku kształtuje i wprowadza nowych członków do życia społecznego. Katechizm nazywa rodzinę „podstawową komórką życia społecznego” i wyjaśnia, że jest ona „naturalną społecznością, w której mężczyzna i kobieta są wezwani do daru z siebie w miłości i do przekazywania życia. Autorytet, stałość i życie w związkach rodzinnych stanowią podstawy wolności, bezpieczeństwa i braterstwa w społeczeństwie. Rodzina jest wspólnotą, w której od dzieciństwa można nauczyć się wartości moralnych, zacząć czcić Boga i dobrze używać wolności” (KKK 2207).
Społeczeństwo w swoim najlepiej pojętym interesie powinno przez swoje władze zabiegać o odpowiednie, sprzyjające warunki do powstawania i rozwoju rodziny. „Powinny jej pomagać i ochraniać ją odpowiednie instytucje społeczne – mówi Katechizm. – Tam gdzie rodziny nie są w stanie wypełniać swoich funkcji, inne społeczności mają obowiązek pomagać im i wspierać instytucję rodziny” (KKK 2209). Katechizm podkreśla, że „władze cywilne powinny uważać za swój pierwszorzędny obowiązek uznawanie prawdziwej natury (małżeństwa i rodziny), ochronę ich i popieranie, strzeżenie moralności publicznej i sprzyjanie dobrobytowi domowemu” (KKK 2210).
Wspólnota polityczna ma obowiązek uszanowania i ochrony podstawowych praw: do założenia rodziny, posiadania dzieci i ich wychowania, do korzystania z koniecznych środków i instytucji w wychowaniu dzieci i opiece nad starszymi i chorymi, do posiadania własności prywatnej, do ochrony bezpieczeństwa i zdrowia, do zrzeszania się z innymi rodzinami (por. KKK 2211).